Ryż basmati uznawany jest za najszlachetniejszy ryż na świecie. Rośnie u podnóża Himalajów. Jest długoziarnisty i aromatyczny. Ten charakterystyczny aromat wynika ze specyfiki klimatu, kombinacji mrozu i słońca. W glebę, na której rośnie, wsiąka krystaliczna woda spływająca z lodowców Himalajów. Te niepowtarzalne warunki klimatyczne dają w efekcie aromat niepodobny do innych gatunków ryżu.
Ziarna ryżu basmati po ugotowaniu są sypkie, lekkie i puszyste, wyróżniają się też czysto białym kolorem. Najlepiej komponuje się z drobiem, rybami i owocami morza. Może być przechowywany długo, nabiera wtedy specjalnych właściwości i walorów smakowych.
Ryż basmati jest źródłem bardzo dużej ilości węglowodanów. Jego długie ziarna są jedną z najtwardszych odmian co pozwala mu na zachowanie swojej sypkości. Osoby nielubiące sklejającego się ryżu podczas gotowania powinny wybrać ryż basmati.